Le mot soninké du jour

[kabu tirera]

O n'o xannu naxanu tu fina ken w'o xanne sanda wurewutunu n'a yanba.
Diganxanne su g'a di a wure nan xawa muurini n'a tu; bawo wure ga nta ke be ya an xanne di; an xanne feti ken ŋa an da wutu bakka xanne tana ya.

Nawaari Tirera; nd'an tirinde jaga moxosiri.
An wa tu xannu ku su na kundu ya; sooninkan xanne nda ku sefexannu filli wutu o xalle fe; i yille bakka banbaranu xanne ya di.
Bawo jagande noxon di ado muurundu noxon di o raaw'o xanne ndo xannu tananu naxan tuunu n'i jaga bakka me ya.

- Sooninko ndo banbaranu taaxen yan li ti ken ŋa; bawo nke da muurundi lanmaanu dabari ku diganxannu filli kanma sooninkan xanne noxon di n ma katu wure su kita i kanma.
Allah da ňa nda xirisu dantanto tirindi sefexannu ku wure; Iti banbaranu xannu ya ni i filli ya.

- Sooma = banbaran xanne ya ni; a wure ni ti '' Ke renme ni kaadunke yi '' Bawo banbaranu noqu ren fana be ga na saare ka noxon di xoyi 'Kaa len fana ' I na ken ňa toxorana ti '' Sooma '' '' Kaadunke '' ken wa koyini nan ti [ renme ke senne ya ni; mexe su nta yi i saarano noqu ]
A wa renme xawansaaxu koyini katta a saara yugon ŋa. xoyi banbaranu n gaa tini '' A keera sooma ye '' wolla '' I keera sooma ye ''

- Sira = banbara nxanne di a wa wuru filli wutu.
A fana ni = Kille.
A fillandi ni = Kiide wolla koni moxo tana i gaa tini Zira.
Misaale = xoyi [ Sira sun wolla zira sun ] ken na do [ Kiidi tiŋe ňa ]
Banbaranu noqu yaxare nga naa jiidi ti ren yaxare fana i naa ti ke ni an killi fana ňa [ Ika sira follo ].
Wolla nin keera sira folo ye = ke ňa killi fana ŋa.

An taali ke xa ne ga ni - Fo be ga ni xoyi '' Denba nta i sara ndo i bonen tu '' A tu xa nan ti '' Sara '' ke xa wa banbaranu noqu.
Selli an g'a mulla na [ Sara ňa yilla; a wutu an n'a wara saraxu noxon di wolla saaranaxu noxon di ] xoyi saara = saarana.
Bawo banbaranu noqu '' Sara '' nxa ni sanda ňa yi xoyi o gaa tini '' Daraja '' bawo daraja nxa ni araabu nxanne ňa.
'' Sara '' a raawa ňaana tugaade nxa yi banbaranu noqu.
Selli an g'a mulla n'a wara jamu ňa batten di xoyi teyinnu [ Jamu ndo Bone ]
[ Denba nta i jamu ndo i bonen tu ] Hari ken xa be faayi It'o da Jamu nxa wutu bakka fullu ňa.
O ga naa ti xeeri ken xa ni araabu xanne ňa - Xoyi Horoma a xa ni araabu nxanne ňa.


Hari na haqira sire kini muurundaano nsu kafumanto.
Nan saage n'o sinmayu nd'o kiilu fuutu katta xiiri baane ke be g'o su nafana.

xaranmoxo hari sa an na yanpa in maxa , muurunden ya ni
sira . Xo : sira kanňi { killen sire } sira sire { sira kanňa }
noqu be ga molla na faamu ke ni : sooninkan xannen ŋa
maxankutoni ku yogoni noquni i sigiri lagaren wa yillene na ňa { a}
Xo : siro . a siro . An sira saaxen ŋa
faranfaro { haranharo } a faranfaro . An faranfara saaxen ŋa
dinko : a dinko . An dinka saaxen ŋa .