Citation:
sinmawu : duugu deege recevait le 12 décembre almamy kanouté leader de la mouvance resurgence, duugu deege recevait ablaye bocar diagana le 26 décembre sur les chroniques islamiques (hejir et achoura) ainsi que le témoignage de diko hanoune sur les arrestations des anti-esclavagistes de l'IRA en mauritanie.
O sinmawu
On kahin kan di, on kahi kundan di, on kahi deben di, on kahi maran di, on kahi jamaanen di, ken kappe ma kun kappu saqa mani ho kanma ? Kagumen da mukkun yanqandi, debigumen da mukkun yanqandi, jamangumen da mukkun yanqandi, i da a saxu mani ho kanma ? Siroyen ya ni kundun ƞa ma mukke daronden ya ni ma homuurimoxon ya ni ? Kappe a moxon man gaben yani. Soron na kahi I na jaagundikonpen taaxundi, a wa a di. Soron na kahi i na xoodakatihedden siginde, a wa a di. Soron na kahi geesundin-hedden sigindi kuudo I ga katono deben geesunu, kuudo I katono maran geesunu, kuudo I ga katono jamaanen geesunu. Haadama jaagunden sigi, jaatiginu yere, I raawa ñaana mukku dingira tana. Sere, haadamarenme, o ga ni teraanon ya, o kaanu ku na o yinmun ya, an ga na daga raxen be, a ga gemun an ƞa, an kugu ti soxoodu, an wa sagallen tugana, an renmun do jaatiginun su ñero jamaanen marekillun di. I da sahayun wutu, kure ga na giri, I wa kurallenmon di, wattun xatande, I wa kahini jaaraandaaon ƞa, yinbibuyan ga na ro, I wa faabandini. A ga na liƞo, a wa su da, a ga na bono a wa su da. Ken ya na on ña doome liƞondini.
Ñiiñannoore ke taxuraxon nan gaba, taaxumoxonun nan gaba, nuqunu ku xa taaxaano gabun na ken moxo ya. Riyaanon do taaxaano. Taaxaanaxasun do taaxaanakurunbo. Jaatiginun do mukku. Riyaanakurunbo. Ku ga menu marana yaaxen be, ken senbene dingiran marekillun ya maxa gelli geesunden marandikittun di. A wa konini, nan ti “an ga nta geesundini, I nan geesunu ya”. Biren be seren ke yinme gan raawa sikki a ga I ñanmoxon sirondi, a ga I biremoxon gemundini, ken seren ña geesundaanan ƞa. A siren ya ni, seren ga taaxun ñiinen be di maxa du toxo honkaaran ƞa, a digaamen ga na giri an na du toxo ti an ken digaame heti. Ken ya ni saadon ga na taxandi, an ga nta taxandindi beran ƞa, yogo na I xallen do an xallen do wondi xallen wutu, a na toxo an ken da kittiñoomiyen ƞa. On golli, on golli ti haqillen ƞa, o golli ti sooben ƞa, o golli ti soninden ƞa.
Ke be ga da o wara ku sinmawu, o sinmayen ga tunni gesuunden danqanaaxu, tonƞu ma gaare, geesen ga da ke be kutu ken geesundini ya de, ken geesundini ya ta, ma haraaxuyen ga na ña. O ri Faransi ya, ku ña faransikon ƞa, ku saare Faransi, I kun ni faransikon ya. Yitten na I ñiimun do I gingun do I derun ya maxa. Ken ya ni lenki, o ga lahi fahaamuyen kitana lemunun maxa faransikon ga ni, xanuyun ga I maxa katta ñeroyen do meratuye, geesunden do sunpaaxun di. Baawo jamaane be ga xo Faransi, killu ku su wa a di, teye do teyiteyinne, nooge do nooginooginte, naxaanen do I teyen do I nooge, ken danben gaben ya ni. O da o jonkoyi Alimaami Kanute, a banganten ga ni kappo di “émergence” ma o na ti bangaye. O wa munda na a tu i ga bange ti mani ya ? i ga bange ti kille ma killu be ya ? ken kuna Alimaami bisimilla.
Maasi deesanburu 12, 2010
Ceerno koone
O sinmawu
Gine, toorikurunban taaxu, Senegaali hatanbinnaaxu wulliyen da me ñi Ndakaaru, Koddiwaara yinmanken sugandinden hillinke, a ña xootiyen ƞa, Moritani xa noxon ƞa, I da faasandaanon raga, hadamarenmen haqen haasandaanon raga. Ku hiinu su ña Afiriika kin-xenna ke ya di. O na dutirindi, manni Gine sugandinden ga kato dangini, hari a ga na a ñi xotoyen ga ña moxo siri? Geesunden newoyen do a xoton na kaananken ya maxa ma yinmankon ya maxa, maxa senbexenxenten ya maxa? Ndakaaru, man da Ndakaaru siiti hatanbinnaaxu wulliye, ma xa man da hatanbinnaaxu wulliyen siiti Ndakaaru? Lenki hatanbinnaaxu ga kende ti yugusirun ƞa, ti jaman-xooron ƞa, ti finjonƞun ƞa, ken wase taagumasu, ken da o baga xirinde. Yo hatanbinnun ga na me xiri, I ga ñimi me ya, o da sinma ken nta hoho bonondini, ken siren ya ni. Na mexanta, na meñi, na metu, a siren ya ni, a siri siren ya ni. Harini na ken dallandi.
Na yimanken sugandi a siren ya ni. Na yimanken sugandi o jamaanu ku di, a siren ya ni, xa golli xote. O nan sugandindi ti wariyaaxo, on sugandindi ti wasandikillu, on sugandindi ti dagayikaane medaronden kanma. Ken ya ni sugandinden ña ti sirondondinden ya, xa memukken ga ma ña a wa bonondindini. Yo o ga na Gine Konakri haayi, Sellu Dala Jallo ga duƞe Alfa Konde da, haqilaxooraaxun yan sigi, baawo a gan balla kame taagumanse wa maxa, ke ga yillakarana ke be Alla baane ya na a tu. Sere baane wa kisindini, sere baane wa bonondini. Yo Koddiwaara ken wa ken noxon di, hari na muro ña I da, bone xoqen gillen ya ni, a joƞaarun nta xoto xo a ñemera. Hari na xeeri ña a su da.
Moritani, I da Biraam Uld Dah Uld Abeyid raga, a ga IRA yinmakaaxu, a do Etmaan Uld Bijel (ida ken wara), a do Bala Abudu Tuure, a do Jibi So, a do Mulud Uld Buubi. Ke be ga sigi ragande ke, a kite ya leminan-yaxaru Salma Mint Ahmed Kuwari a ga siino 9 a do Um El Id Mint Salem Tayivuur a ga siino 13, i ga ñi xidimaaxun ƞa Munniin Mint Bekkaar Vaal maxa goliñaana ga ni Moritani Manakunmi Xooren ƞa. IRA soron da ku lemunun xidimande ke ya kuta ma a ga ñaana mekatunden ƞa, Biraam do I heddallenmon I da I raga, ma I ga ri I kiiti, Munniina koroosinden tongen wa do a ya na toxo a ga da leminan-roxon xidimandi killi xase ke di, ken kabanten ga ni. Ke be kabaten ga ni, ken nan ware, ke be daganten ga ni ken nan sigi. O na haadama haqen sigindi, o na haadamarenmen haqen sigindi, o na dango ro kiite killun ƞa, o su gollen ya ni, o su sikken ya ni, xa labon nta dukutunu. O wa tini ku benu ga sigi do haadamarenmun haasande I na I wara, sehallenmaaxun nan ro, o na me haqun tanga. Yelli haadamarenmen haasandaanon hanqen ga na kende.
Ceerno Koone
Maasi deesanburu 26, 2010